بنتونیت(Bentonite) دسته ای از ترکیبات فیلوسیلیکاتی طبیعی با ساختار کریستالی لایه ای بوده و دارای ویژگی های فیزیکی به شرح زیر می باشد:
- خاصیت جذب و نگهداری بالای آب برای مدت طولانی
- خاصیت تبادل کاتیونی فوق‌العاده
- جذب عناصر فلزی سنگین
- غربال مولکولی
بطور کلی بنتونیت در افزایش عملکرد کشت های زراعی و باغی و بهره وری خاک و همچنین صرفه‌جویی در مصرف کود شیمیایی، آب و استفاده بهینه از کودهای حیوانی تأثیر فراوان دارد.
بنتونیت کاربرد های مختلفی در بخش های گوناگون صنعتی دارد. بنتونیت به عنوان یک ماده غذایی مکمل برای حیوانات کاربرد دارد، که اغلب به دلیل خاصیت های جذب توکسین (توکسین بایندری) و پلت بایندری و بهبود ضریب تبدیل و ویژگی های بافری و … کاربردهای زیادی دارد . کاربرد دیگر بنتونیت در کشاورزی، استفاده در علف کش ها و حشره کش ها است. در گاوداری ها از بنتونیت سدیم دار به خاطر قابلیت جذب بالای آن برای جذب ادرار و دیگر فضولات گاوی استفاده می شود. بنتونیت سدیم و آمت بر بهبود کیفیت پلت و عملکرد جوجه های گوشتی تاثیر فراوانی دارد. گوگرد بنتونیتی موجود در کودهای کشاورزی موجب کاهش pH خاک زمین های کشاورزی شده و همچنین موجب افزایش بازدهی کمی و کیفی در محصولات کشاورزی می شود.
مزایای کاربرد در بنتونیت در کشاورزی:
بنتونیت موجب صرفه‌جویی در مصرف آب شده و در مناطق خشک و کم‌آب میزان آبیاری را کاهش می‌دهد (به دلیل ظرفیت جذب و نگهداری بالای آب توسط آن و جلوگیری از هدر رفت آب).
• بنتونیت به دلیل قابلیت تبادل کاتیونی فوق‌العاده موجب صرفه‌جویی در مصرف کودهای شیمیایی شده و بازدهی استفاده از کودهای کشاورزی را بالا می‌برد.
• بنتونیت از آلودگی آب های زیرزمینی و سطحی ناشی از استفاده زیاد از کودهای شیمیایی ، کاسته و به بهداشت محیط کمک می‌کند.
• بنتونیت باعث افزایش و بهبود تولید در واحد سطح گردیده و در نتیجه سود بیشتری را برای کشاورزان در بر دارد.
• بنتونیت نه تنها خود در از بین بردن تعدادی از آفت های نباتی مؤثر است بلکه به عنوان حامل سموم کشاورزی نیز بکار می‌رود.
• بنتونیت با محبوس کردن مواد ازته و آزاد‌سازی تدریجی آن ، از سوزش ریشه گیاهان جلوگیری می‌کند.
• بنتونیت در انبار کردن غلات برای جذب رطوبت و از بین بردن آفات در سیلوها به ویژه در مناطق مرطوب، به منظور جلوگیری از کپک زدن استفاده می‌شود.
• بنتونیت با جذب عناصر فلزی سنگین مانع از ورود این مواد سمی به گیاه و در نتیجه وارد شدن به چرخه غذایی انسان می شود.
• از بنتونیت در تهیه کودهای کشاورزی بخصوص گوگرد بنتونیت دار، که یکی از بهترین کودهای گوگردی می باشد، استفاده می شود.
• بنتونیت بهره وری استفاده از کودهای حیوانی را افزایش داده و از بوی نامطبوع آن می‌‌کاهد.
• بنتونیت به دلیل ایجاد بستر مناسب، مورد استفاده زیادی در کشت‌های گلخانه‌ای و چمن دارد.
