سرافرازی با اشاره به نقشی که قنات‌ها می‌توانند در بهینه سازی مصرف آب در حوزه کشاورزی داشته باشند، اعتبارات برای احیا این منبع تامین آب در سال‌های گذشته را قطره‌چکانی دانست.
رضا سرافرازی، مدیرکل دفتر امور آب کشاورزی وزارت جهاد کشاورزی در گفت و‌گو با ایانا ضمن تاکید بر اهمیت قنات در شرایط بحرانی آب در کشور عنوان کرد: در ایران 41 هزار رشته قنات فعال وجود دارد که از این تعداد، حدود 26 هزار رشته قنات نیازمند مرمت و بازسازی است.
وی با اشاره به نقشی که قنات‌ها می‌توانند در بهینه سازی مصرف آب در حوزه کشاورزی داشته باشند، اعتبارات برای احیا این منبع تامین آب در سال‌های گذشته را قطره‌چکانی دانست و گفت: البته خوشبختانه شاهد یک جهش اعتباری در سال جدید بودیم و مبلغ اعتبار برای احیای قنوات در سال جاری 4 هزار میلیارد ریال در نظر گرفته شده‌است.
او ادامه داد: آب قنات بر خلاف چاه‌ها که در عمق زیادی حفر شده‌اند و آب شوری دارند، از کیفیت بالایی برخوردار است. همچنین استحصال آب به وسیله قنات به مصرف انرژی نیاز ندارد و روند آن کاملا طبیعی است. متاسفانه علی رغم مزایای قابل توجه قنات نسبت به دیگر شیوه‌های تامین آب، فرایند تخصیص اعتبار برای احیا و تقویت قنوات به کندی و با مبلغ کمی صورت می‌پذیرد.
این مقام مسئول با بیان اینکه عمده پیمانکاران در این حوزه قدرت مالی محدودی دارند، اظهار داشت: تخصیص اعتبارها به صورت اوراق اسناد خزانه، محدودیت اجرای طرح را برای ما بیشتر کرده است.
وی، چشم‌انداز احیای قنات‌ها در سال جاری را 600 کیلومترمکعب دانست و گفت: تاکنون پیشرفت فیزیکی کار نسبت به تخصیص اعتبارها بیشتر بوده‌است. اما علی رغم محدودیت‌های مالی، از ابتدای سال توانسته‌ایم بیش از 50 درصد از این چشم‌انداز را تحقق بخشیم.
مدیرکل دفتر امور آب کشاورزی با اشاره به این که 14 درصد از تولیدات کشاورزی به قنات وابسته است، عنوان کرد: سالیانه 4 تا 6 میلیارد متر مکعب آب از طریق قنات استحصال می‌شود. با توجه به وضعیت بحرانی آب در ایران، قطره قطره استحصال آب برای ما ارزش دارد.
سرافرازی با بیان اینکه قنوات از ابداعات کهن ایرانیان برای تأمین آب مورد نیاز شرب و کشاورزی و مقابله با خشکسالی بوده است، اظهار داشت: اهمیت این میراث فرهنگی تا حدی است که 11 رشته از قنات‌های کهن ایران به عنوان «میراث فرهنگی ملموس» در یونسکو به ثبت رسیده است. بنابراین از این منظر نیز برای ما اهمیت دارد.
او گفت: بهره‌برداران قنوات عموما قشر ضعیف جامعه هستند و آب قنات را برای شرب، کشاورزی، اسکان و امنیت آب دامداری استفاده می‌کنند. احیای قنوات می‌تواند از روند مهاجرت از روستا به شهر جلوگیری کرده و جریان حیات را در یک منطقه استمرار بخشد.
وی اکثر بهره‌برداران از قنوات را ساکنان فلات مرکزی و شرق ایران عنوان کرد و گفت: عمده قنات‌های کشور در استان‌های خراسان رضوی و جنوبی، سیستان بلوچستان، یزد، کرمان، اصفهان، سمنان و فارس قرار دارند.
گفتنی است در گزارش سازمان خواربار و کشاورزی سازمان ملل متحد در سال 2014، تحت عنوان “اهمیت میراث سیستمهای سنتی کشاورزی” و به رسمیت شناختن این میراث در سطح جهانی و حفظ آن در رسیدن به توسعه پایدار نوشته است: قدمت فناوری و دانش سیستم آبیاری سنتی در ایران و حفر کاریز، لااقل به 800 سال پیش از میلاد میرسد که لااقل نزدیک به سه هزاره زنده مانده است. شبکه آبیاری سیستم قنات توانسته‌است به‌طور پایدار، امنیت غذائی و معیشت خانوارهای کشاورزان را فراهم آورد. در مناطق خشک، تأمین دائمی آب از راه حفر کاریز، منابع قابل اتکای آبیاری کشاورزی سنتی را فراهم‌آورده و تضمین کرده‌است، چه در غیر این صورت کشاورزی امکان‌پذیر نمی‌شد.
بدون دیدگاه