با کاهش تدریجی دمای هوا در اواخر تابستان و ایجاد شرایط مناسب محیطی رشد و نمو، درختان شروع به بازسازی صدمات ناشی از گرما می کنند. آنها جهت ورود به زمستان و تامین ذخیره غذایی مناسب، تولید آنزیم ها و ترکیبات لازم (جهت تشکیل جوانه های گل و مقاومت به سرما) آماده می شوند. بنابراین لازم است قبل از ورود به سرما و ایجاد شرایط محیطی تنش، درختان را به لحاظ تغذیه ای حمایت نماییم؛ به همین منظور در این مقاله سعی کرده ایم موارد تغذیه ای مورد لزوم درختان در این زمان را بطور عموم و خلاصه بیان نماییم.
در اکثر درختانی که میوه آنها در پاییز برداشت می شود، شروع سایز گرفتن میوه ها همزمان با ملایم شدن دمای هوا افزایش می یابد؛ پس جهت افزایش کمیت و کیفیت محصول، جهت تامین مواد غذایی مورد نیاز اعمال سوخت و سازی، محلول پاشی عناصر میکرو (آهن، روی، منگنز، مولیبدن و …) به همراه ترکیبات حاوی مقادیر متعادل ازت، فسفر و پتاسیم ضروری می باشد. از طرفی نیز مصرف خاکی عناصر ماکرو خصوصاً پتاسیم بصورت نوار کودی یا همراه آبیاری، لااقل طی دو تا سه مرحله تا برداشت نیاز است. هم زمان با سایز گرفتن میوه ها، جذب کلسیم توسط میوه ها نیاز آنها را تأمین نخواهد کرد؛ این کمبود غذایی با ریزش میوه ها و شکل نامتقارن میوه و برخی از بیماری ها در ارتباط مستقیم است. به همین جهت محلول پاشی کلسیم در زمان پر کردن میوه ها طی دو تا سه نوبت در کاهش ریزش و افزایش محسوس کیفیت محصول بسیار تاثیر گذار است.
مطلب مهم دیگر، آماده سازی درختان جهت ورود به سرما و افزایش تشکیل جوانه های گل و تضمین عملکرد سال آتی باغ از طریق کاهش سال آوری می باشد. جهت تأمین این مهم، با محلول پاشی ترکیبات استاندارد پتاسیم به همراه روی و بُر، به راحتی می توانیم سرمازدگی و سال آوری درختان میوه را مدیریت نماییم. البته لازم به ذکر است که این محلول پاشی در اواخر زمستان تا اوایل بهار (همزمان با گرم شدن هوا) زمانی که جوانه ها متورم می شوند، نیز بایستی تکرار گردد تا مدیریت تغذیه ای این دوره، تکمیل شود. (در برخی مناطق که احتمال خطر سرمازدگی در زمان فندقی شدن میوه ها نیز وجود دارد، محلولپاشی مجدد پتاسیم توصیه می گردد.)
گستردن کود دامی در زیر چتر درختان به همراه سولفات های آهن، روی، منگنز، پتاسیم و کود حاوی فسفر، علاوه بر کلاته کردن این عناصر توسط کود دامی و تامین مواد غذایی مورد نیاز درختان در فصل رویش، به علت فعالیت میکروارگانیزم های موجود در کود دامی، گرمایی ملایم در سطح باغ منتشر می نماید که می تواند به نحو مطلوب و مناسب در کاهش خطرات ناشی از سرمازدگی تاثیر گذار باشد.
نکته:
– در باغات مرکبات شروع جوانه زنی درختان اواخر زمستان است، در این هنگام تغذیه را بایستی با اصول علمی و عملی و توجه به شرایط اقلیمی، خاک و کیفیت آب شروع کرد.
– شروع تغذیه بهاره در باغات سیاه ریشه و خزان دار همزمان با تورم جوانه ها آغاز می گردد.
– عامل مهم در کاهش کمیت و کیفیت محصولات باغی سرمای نا بهنگام بهاره و سال آوری درختان می باشد که هر دوی آنها با تغذیه مطلوب در زمان مناسب قابل پیشگیری و کنترل می باشند.
– در پایان، تأکید بر این موضوع حائز اهمیت است که نوع کودها، میزان و زمان مصرف آنها بسته به نوع محصول، سن درختان، رقم و شرایط آب، خاک، هوا و … متغییر است و پیشنهاد می کنم نهاده های مورد نیاز را از مراکز معتبر و فروشندگان معتبر و متعهد تهیه فرمایید.
